19 kwietnia 2024


Podczas procesu projektowania tworzone są zarówno elementy, które mają być niemodyfikowalne jak również takie, gdzie zależy nam na łatwych zmianach wymiarów i konfiguracji. Taką funkcjonalność daje zastosowanie parametryzacji konstrukcji. Pojęcie to oznacza wykorzystanie do sterowania konstrukcją pewnych parametrów. Mogą nimi być zarówno wymiary elementu (np. długość, szerokość, rozstaw otworów, średnica itp.), jego właściwości fizyczne (np. masa, objętość, pole powierzchni itp.) jak również dodatkowe informacje zawarte w pliku (np. kolor, kategoria itp.).

Bernard Pacula

Do tworzenia powiązań parametrycznych, czyli zależności pomiędzy poszczególnymi parametrami można wykorzystywać wewnętrzne narzędzia zawarte w programie CAD, jak również tworzyć je poprzez wykorzystanie programu Excel z pakietu MS Office. Rozwiązanie wykorzystujące arkusz kalkulacyjny jest bardziej uniwersalne, gdyż osoby nie mające doświadczenia w pracy w aplikacji CAD mogą w prosty sposób zmieniać parametry, a możliwość umieszczenia w przejrzysty sposób opisów umożliwia łatwą orientację w utworzonych zależnościach. Opracowanie takiego arkusza już na etapie koncepcji przed wykonaniem modelu daje możliwość wykorzystania go w dowolnym programie CAD, a więc jest rozwiązaniem uniwersalnym. Wadą jest to, iż potrzebna jest dodatkowa licencja na program MS Excel.
Parametryzacja może być stosowana na każdym etapie tworzenia projektu, począwszy od tworzenia zależności wewnątrz profilu, z którego budowany jest model, przez łączenie wymiarów będących wynikami poszczególnych operacji, a skończywszy na wykorzystaniu parametrów ustalanych w środowisku złożeń czy odniesieniach do właściwości dodatkowych elementów. Chcąc mieć pewność, iż tworzone zależności i sterowane wymiary będą poprawnie interpretowane przez program CAD należy przestrzegać odpowiedniej kolejności postępowania (w celu uniknięcia najczęstszych błędów jakie mogą się pojawić).
Kolejność postępowania przy parametryzacji profili zawsze powinna być następująca:

  • Tworzenie profilu.
  • Nadawanie relacji geometrycznych.
  • Nadawanie wymiarów.
  • Tworzenie parametryzacji przez powiązanie wymiarów.


W sytuacji, gdy nie zostanie zachowana powyższa kolejność, a wymiary są nadawane i zmieniane zanim zostaną utworzone relacje geometryczne, pojawiają się problemy związane z niezamierzoną i nieprzewidywalną zmianą geometrii. Przyczyną jest fakt, iż system nie posiada w pełni zdefiniowanych zależności w profilu. Z tego powodu, chcąc mieć pewność, iż parametryzacja będzie przebiegała poprawnie, taki profil musi zostać w pełni zdefiniowany. Jeśli to zostanie pominięte, podczas wiązania elementów w złożeniu i ustawieniu zależności pomiędzy ich wymiarami, może się okazać iż jakaś część zniknie z okna graficznego (pozostając cały czas na drzewku), gdyż – w skrajnym przypadku – jej geometria nie będzie prawidłowa. Podczas jej edycji występować będą same błędne operacje, gdyż pierwszy profil, na którym wszystkie kolejne kroki bazowały, zostanie błędnie zmodyfikowany. Oczywiście, może wystąpić tylko błąd częściowy, zmieniający geometrię tak, iż po zmianie nie spełnia ona oczekiwanych wymagań, a co za tym idzie – inne elementy złożenia powiązane z tą geometrią (np. poprzez kopię Inter-Part) również będą posiadały błędne kształty. Widać więc po tym, iż warto spędzić trochę więcej czasu nad poprawnym zdefiniowaniem przynajmniej tych profili, które mają być parametryzowane.

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (46/47) Lipiec-sierpień 2011