20 kwietnia 2024

Prace nad projektem jednak przerwano. Wrócono do niego po czterech latach, w roku 1991, kiedy powołano nowy zespół konstrukcyjny, pod kierownictwem Krzysztofa Bzówki.
Po pięciu latach prac zbudowano prototyp, który został oblatany 29 października 1996 roku. Jednak już dwa lata wcześniej rozpoczęto starania o cywilną certyfikacją śmigłowca, które zostały zakończone po – bagatela – trzynastu latach, 28 września 2007 roku. W procesie certyfikacji dokonano kolejnych modyfikacji projektu, takich jak: uwypuklenie szyb w tylnych drzwiach, zmianę elementów mocowania głównej przekładni, zabudowę lokalnych tłumików drgań, zmianę konstrukcyjną łopat śmigła ogonowego. Istotną zmianą było użycie nowej jednostki napędowej, mniejszego gabarytowo i lżejszego o ponad 60 kg turbowałowego silnika Allison 250-C20R, co pozwoliło osiągnąć wzrost mocy o 13%, przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia paliwa aż o 30%.
Wybrane dane techniczne konstrukcji zamieszczono w tabeli 1.
W 2010 roku włosko-brytyjska grupa Agusta Westland należąca do Finnmeccanica kupiła PZL Świdnik, a pod koniec 2015 grupa ta została przekształcona w śmigłowcowy oddział spółki Finmeccanica. Od tamtej pory nowy właściciel zainwestował w zakład ponad 300 mln PLN.

Puszczyk 5 kopia

We wrześniu 2012 roku pojawiłaa się wersja śmigłowca SW-4 RUAS SOLO. Jest to model bezzałogowy, z możliwością przeprowadzania lotów załogowych. Pozwala na wykonywanie lotów w warunkach dużego zagrożenia zdrowia i życia człowieka, jak np. nad terenem skażonym. Charakterystycznym i nieodzownym elementem wyposażenia wersji SOLO jest zespół kamer, w tym termowizyjnej, radar oraz inne opcjonalne układy rejestrowania patrolowanego obszaru i przesyłu danych do centrum kontroli lotu. Loty mogą być wykonywane według zaprogramowanego profilu, bądź sterowane w sposób zdalny. W razie przerwania łączności śmigłowiec jest w stanie sam powrócić do bazy. Na targach przemysłu zbrojeniowego MSPO w Kielcach prezentowany SW-4 SOLO miał po bokach podwieszone obustronnie wyrzutnie rakiet niekierowanych. Warto wspomnieć, że wersja załogowa wyposażona jest w siedzenia typu „crashworthy”. Ich konstrukcja umożliwia pochłanianie części energii kinetycznej występującej w sytuacji katastrofy lotniczej, a także szybką zmianę pozycji fotela na bezpieczniejszą dla siedzącego. Zmiana pozycji fotela może być aktywowana pirotechnicznie.

belka ztylu cywilny.jpg

Do dzisiaj wyprodukowano ponad pięćdziesiąt egzemplarzy SW-4, a jego orientacyjna cena wynosi około 1.300.000 $. Użytkowany jest przez Wojsko Polskie w 41 Bazie Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie. Do roku 2016 polska armia kupiła dwadzieścia cztery maszyny. Poza wojskiem śmigłowce służą producentowi dla celów marketingowych oraz prowadzenia prac badawczo-rozwojowych.

Puszczyk 4 kopia

Sprzedawano też je za granicę, z wyposażeniem cywilnym, do takich krajów jak Ukraina i Brazylia (wersje pasażerskie), Korea Płd  (loty gaśnicze), oraz Chiny.
Ostatnią modyfikacją projektu „Puszczyka” jest wersja cywilna AW009 z ulepszonym systemem hydraulicznym, nowoczesną i niezasłaniającą pola widzenia awioniką (firmy Genesys) oraz antywibratorem masowym, który redukuje wibracje i zapewnia lepszy komfort.

IMAG3219 kopia

Element ten widoczny jest nad wirnikiem głównym. Zaprezentowano ją po raz pierwszy na targach śmigłowcowych Heli Expo w USA, w 2016 roku. Spotkała się z zainteresowaniem ze strony policji w Riverside w Kalifornii, podpisano nawet wstępny list intencyjny. Jednostkę napędową w standardzie stanowi silnik Rolls-Royce M250-C20R/2 (SP) o mocy 336 kW, a opcjonalnie – M250-C30P o mocy 480 kW. Z zewnątrz nie różni się od wojskowego pierwowzoru. Cena kształtuje się w okolicach 2 mln $.

32.jpg

Według najnowszych informacji, z początku 2018 roku, producent zdecydował się „chwilowo odłożyć” rozwój projektu AW009 na rynek amerykański.

Opracował:
mgr inż. Maciej Świerzy

zdjęcia: PZL Świdnik

Bibliografia:
P. Buchman: Lekki śmigłowiec PZL SW-4, Wydawnictwo ZP, Warszawa 2013
T. Makowski: Współczesne konstrukcje lotnicze Polski, Agencja Lotnicza Altair, Warszawa 1996
Puszczyki w Dęblinie, Przegląd Lotniczy Aviation Revue 12/2006
T. Szulc: ILA 2006 Importerzy pilnie poszukiwani, Nowa Technika Wojskowa 6/2006
T. Abraszek: Puszczyki dla Sił Powietrznych, Nowa Technika Wojskowa 12/2006
M. Rusiecki: Pierwszy lot SW-4, Nowa Technika Wojskowa 12/1996
Pierwszy SW-4 dla Polskich Sił Powietrznych, Lotnictwo 12/2004
Bezpilotowy SW-4, Agencja Lotnicza Altair, 7/03/2011
G. Hołdanowicz: SW-4 już lata!, Skrzydlata Polska 11/1996

 

artykuł pochodzi z wydania 4 (127) kwiecień 2018