19 kwietnia 2024


W prowadzonych pracach badawczych podstawowym celem, który zamierzano osiągnąć, była poprawa właściwości napędowych pojazdów. Wynikało to w znacznym stopniu ze współpracy z konkretnymi partnerami przemysłowymi, zwłaszcza z Fabryką Samochodów Rolniczych w Poznaniu, opracowującą w tym okresie samochód dla wojska – Honker, oraz z przekonania (w początkowym okresie prac), że podstawowym zadaniem mechanizmu różnicowego jest zapewnienie dobrych cech trakcyjnych pojazdu.

Jan Dzida

Założenia konstrukcyjne i kierunek rozwoju mechanizmów różnicowych
Problemem w procesie regulowania napędzania kół pojazdu jest wskazanie wielkości sterowanej. W zasadzie chodzi o regulowanie wartości siły napędowej i porównywanie jej z chwilową wartością siły przyczepności koła. Jednak ze względu na techniczne trudności pomiaru i porównywania wartości sił, zastępuje się to regulowaniem poślizgu koła, lub w przedstawionych dalej mechanizmach różnicowych, regulowaniem wartości wytypowanych wskaźników kinematycznych pracy mechanizmu różnicowego przez zmianę momentu tarcia wewnętrznego.

roz
Rys. 1  Schemat symetrycznego stożkowego mechanizmu różnicowego

Rozwiązania, w których jest realizowany ten ostatni rodzaj regulacji, mimo że nie we wszystkich warunkach prawidłowo rozdzielają siły napędowe, zostały wybrane jako kierunek prac badawczych. Przewidywano, że będą one miały niżej wymienione zalety.

  • Uzależnienie wartości momentu tarcia wewnętrznego od parametrów kinematycznych ruchu elementów mechanizmu różnicowego umożliwia, w pewnym przybliżeniu, kontrolowanie współpracy kół napędowych z podłożem, czyli ograniczanie ich poślizgów.
  • Parametry kinematyczne ruchu poszczególnych elementów są dostępne w obrębie mechanizmu różnicowego, co umożliwia zintegrowanie z nim regulatora i generatora momentu tarcia, pracujących bez zewnętrznego sterowania i zasilania.
  • Uzależnienie wartości momentu tarcia od parametrów kinematycznych powoduje, że w większości warunków eksploatacji pojazdów stany pracy z powiększonym tarciem występować będą rzadko i krótkotrwale, co korzystnie wpłynie na sprawność przeniesienia napędu, kierowalność pojazdu i trwałość zespołu mechanizmu różnicowego.



cały artykuł dostępny jest w wydaniu 9 (60) Wrzesień 2012