Często w polskich tłumaczeniach norm europejskich oraz ISO, dotyczących zgrzewania i spawania, pomija się zgrzewanie, na skutek błędnego przekładu słowa „welding”. Jest to przyczyną wielu nieporozumień. Pomyłki komitetu normalizacyjnego wynikają z tego, że angielski wyraz „welding” określa zarówno metodę spawania (spawanie przez topienie), jak i właśnie metodę zgrzewania (dosłownie – spawanie ciśnieniem).

Ryszard Jastrzębski, Marian Godniak

Omawiany problem wyniknął w sytuacji, kiedy pojawiła się konieczność wystawiania znaku CE na konstrukcje stalowe budowlane. Wprawdzie takie konstrukcje spawa się z wyrobów hutniczych, ale obecnie coraz częściej, ze względu na odporność na szkody górnicze i odchudzanie konstrukcji stalowych hal o dużej rozpiętości, używa się spawanych i zgrzewanych rur oraz profili zamkniętych prostokątnych. W takiej sytuacji nie wystarczy zwyczajny atest na taśmę, z której zwinięto profil, lecz trzeba wystawić znak CE na wyrób uzyskany przez zgrzewanie. Wiąże się to z koniecznością posiadania zakładowej kontroli produkcji wg EN1090-1.
Dostępność urządzeń do przetwórstwa hutniczego spowodowała, że powstało wiele małych firm produkujących wysokiej jakości kształtowniki zamknięte. Istnieje jednak problem, bowiem firmy te, mimo dużej fachowości, nie są w stanie przebić się przez meandry biurokracji i nie mogą wystawiać atestu. Certyfikacja wg norm EN1090 i PN-EN ISO14554 da im jednak tę możliwość.

Wystawianie znaku CE na profile zamknięte i rury zgrzewane wzdłużnie
W tabeli 1 podano wymogi normy EN1090 dotyczące zgrzewania liniowego rur i profili zamkniętych. Ponieważ profil zamknięty wykonuje się z rury zgrzewanej wzdłużnie poprzez walcowanie w walcarce, zwanej „turkiem”, skoncentrujemy się głównie na zgrzewaniu rur.


Tab. 1  Wymagania dotyczące nadawania znaku CE na profile zgrzewane

Do badań technologii zgrzewania stosuje się te same normy, co do spawania, z tą różnicą, że w normie PN-EN ISO15614 wykorzystuje się jej arkusz 13. Dla połączeń zgrzewanych kształtowników zamkniętych wykonuje się następujące badania próbek: badania wizualne (100%), badania penetracyjne (100%), badania na rozciąganie (3 próbki), badania na zginanie (6 próbek), badania makroskopowe (1 zgład) oraz badania twardości (1 linia odcisków). Do badań wizualnych zgrzein zakładowa kontrola produkcji powinna posiadać takie same uprawnienia, jak do badań wizualnych spoin.

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 12 (63) Grudzień 2012

Czytaj także:

Samochodowe miasto. Edukacja i biznes motoryzacyjny w Autostadt

Laminat techniczny pewny materiał konstrukcyjny i elektroizolacyjny

Rozwój narzędzi skrawających ze stali szybkotnących część II

Kształtowanie obrotowe wyrobów z materiałów trudno odkształcalnych