19 kwietnia 2024


Materiały lekkie (o gęstości ρ≈1 ÷ 5 g/cm3), takie jak stopy aluminium i stopy magnezu (przedstawione w części 1 i 2 naszego cyklu artykułów), stopy tytanu (przedstawiane w części 3, a których omawianie kontynuowane jest w tej części) oraz kompozyty (planowane do omówienia), znajdują zastosowanie w przemyśle lotniczym i kosmicznym, motoryzacyjnym, maszynowym, zbrojeniowym, okrętowym i chemicznym, jak i także w medycynie.

Kazimierz Czechowski, Iwona Wronska

Wysoka wytrzymałość właściwa i duża sztywność właściwa, czyni te materiały przydatnymi w konstrukcjach lekkich, a występujące razem lub osobno inne korzystne właściwości tych materiałów, takie jak np. wysoka odporność na korozję, duża przewodność cieplna i elektryczna, odporność na wysoką temperaturę oraz korzystna biotolerancja, pozwalają na wykorzystanie wybranych z tych materiałów na odpowiedzialne elementy pojazdów, maszyn, urządzeń, aparatury, przyrządów i narzędzi [1-3].

obrobka wykonczeniowa mat lekkich
Rys. 1 Wpływ sposobu podawania emulsji olejowej na zużycie frezu podczas obróbki dwóch stopów tytanu o zróżnicowanej obrabialności (parametry skrawania: vc = 45 m/min, fz = 0,06 mm/ostrze, ap = 2 mm i ae = 10 mm) – na podstawie lit. [7]

Stopy tytanu o gęstości ρ≈4,5 g/cm3, jak już wspomniano w poprzedniej części, stosowane są m.in. w lotnictwie (np. na części silników odrzutowych i elementy podwozi samolotowych, części kadłuba, elementy skrzydeł i wlotów powietrza), w motoryzacji (np. na elementy układu wydechowego, korbowody, wały napędowe, sprężyny, wahacze i inne części zawieszenia narażone na obciążenia), w budowie okrętów i statków (np. na elementy kadłubów i pomp wody morskiej oraz na śruby okrętowe), przy wykonywaniu aparatury i urządzeń chemicznych, petrochemicznych i energetycznych (np. na reaktory, zbiorniki, wymienniki ciepła, turbiny itd.) oraz w medycynie (np. na implanty, łączniki kości, wszczepy, narzędzia chirurgiczne, części aparatury badawczej i elementy wózków inwalidzkich [4, 5].

Wybrane wyniki badań skrawalności stopów tytanu
W pracach badawczych i rozwojowych dotyczących obrabialności stopów tytanu, prowadzonych w ostatnich kilkunastu latach w różnych ośrodkach na świecie, zajmowano się m.in. zagadnieniami doboru materiału narzędziowego, geometrii narzędzi i parametrów obróbki skrawaniem, a także kształtowania wióra i chłodzenia strefy obróbki.

 

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 6 (93) czerwiec 2015