19 kwietnia 2024

Flipiec-sierpien2009


Morskie klimaty i krzyki mew nieodłącznie kojarzą się z miastami portowymi. Dźwięki syren i portowe dźwigi. Wdychamy zapach słonej wody, a może odczuwamy go tylko naszą wyobraźnią? Chyba wystarczy wspiąć się na wieżę katedry w Szczecinie czy Hamburgu i zaraz ujrzymy błękitny morski horyzont. Porty te leżą nad morzem, nieprawdaż?

Ryszard Rubinowicz

Rozwiązując quiz z okazji święta śledzia wpisujemy, że tak, leżą nad morzem. Nieco rozbawieni banalnym pytaniem. No bo gdzież ma leżeć Szczecin czy Hamburg, skoro wpływają tam duże statki? No i ten zapach morza albo pocztówka z mewą leżąca od wieków w szufladzie, ze słonecznym napisem „Pozdrowienia ze Szczecina”. Nie mamy żadnych wątpliwości. Pewni nagrody za trafną odpowiedź oczekujemy na fanta od producenta śledziowych specjałów. Ale Szczecin i Hamburg nie leżą nad morzem, a nawet całkiem daleko od niego. Ze Szczecina nad morską plażę musimy jechać ponad 80 km, a z Hamburga jeszcze dalej. Niestety darmowego słoiczka śledzików nie będzie. A szkoda, bo cóż milszego niż darmowy kąsek. Chociaż jednak miasta te nie leżą nad morzem, są z nim organicznie związane. Zróbmy mały rekonesans po portowym Hamburgu i okolicach. Hamburg Hafen to miasto w mieście. Kompleks portowy położony na obszarze ponad 70 km2 pociętym odnogami Elby, kończącej swój bieg 110 km dalej ujściem do Morza Północnego. To obszar wolnocłowy leżący poza granicami celnymi Unii Europejskiej. Stąd zarówno ludzie jak i towary podlegają kontroli celnej. Za dzień ,,narodzin” portu uznaje się 7 maja 1189 r., gdy cesarz Fryderyk I Barbarossa wydał dekret gwarantujący portowi bezcłowy handel morski. To również początek dobrobytu i niezależności Hamburga jako miasta. Niedługo po tym cesarz będący wtedy przywódcą świata chrześcijańskiego wyrusza na czele III krucjaty, by odbić Jerozolimę z rąk Saladyna. Ginie tonąc podczas kąpieli w rzece Salef. Jedna z najsilniejszych armii średniowiecznych, po wielu sukcesach nagle pozostaje bez charyzmatycznego przywódcy i idzie w rozsypkę. W tym czasie Hamburg już rozpoczyna pracę nad swoją przyszłą materialną pozycją. Dziś najpiękniejszy rejon portu to zabytkowy XIX w. Speicherstadt - kompleks magazynów wybudowanych w jednolitym neogotyckim stylu. Do każdego magazynu jest dostęp kanałem wodnym. Miłośnicy ceglanej, monumentalnej architektury odnajdą tu niepowtarzalne widoki i atmosferę. Magazyny, niegdyś wykorzystywane do przechowywania towarów kolonialnych, dziś mieszczą galerie, muzea, biura, apartamenty ale i w części nadal magazyny. Klimat nostalgii ustępuje szybko pod naporem informacji, statystyk i panoramy nowych rejonów portu, w których dominującą rolę odgrywają terminale kontenerowe.


cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (22/23) lipiec/sierpień 2009


Od kilkunastu lat zauważalna jest wyraźna tendencja do zastępowania w konstrukcjach elementów wykonanych z drewna, stali i metali kolorowych tworzywami sztucznymi.Pozwala to na zmniejszenie wagi konstrukcji, zmniejszenie wrażliwości na niekorzystne oddziaływanie czynników atmosferycznych, łatwiejsza też i bardziej zautomatyzowana jest produkcja tworzyw. Jednakże większość popularnych tworzyw sztucznych na podstawową wadę: słabą odporność na działanie wysokiej temperatury, co wiąże się z niepewnością co do ich właściwości wytrzymałościowych w ekstremalnych warunkach.

Marek Gnaty

Na warunki ekstremalne mamy jednak laminaty.  Wymyślono je jeszcze przed II wojną światową. Jest to bardzo specyficzna grupa tworzyw sztucznych oparta na żywicach duroplastycznych (termo i chemoutwardzalnych).  W największym uproszczeniu laminat to trwałe połączenie nośnika (odpowiadającego za właściwości mechaniczne) z żywicą .

Mark5-1-copy-copy
laminaty techniczne - pręty, rury i elementy z nich

Postać i budowa
Laminaty wytwarzane są w oparciu o żywice termoutwardzalne tzw. duroplasty, głównie epoksydowe,  fenolowe i poliestrowe, ale także silikonowe i melaminowe, które cechują się przestrzenną strukturą cząsteczkowa (siecią) po utwardzeniu. Każdy laminat posiada nośnik którym może być: papier (laminaty bakelitowe, PCF), tkanina bawełniana (laminaty tekstolitowe TCF), tkanina szklana lub włókna szklane (laminaty szklano-epoksydowe TSE, szklano-poliestrowe). Większość typów i ich właściwości opisuje norma PN-EN 60893. Laminaty mogą być także produkowane na innych nośnikach np. papierze mikowym (mikanity – odporność termiczna 7000°C), włóknach para-aramidowych, włóknach węglowych, grafitowych lub poliestrowych. Dodatkowo do żywic można dodawać domieszki nadające laminatom specyficzne właściwości np. dodatek teflonu, lub MoS2  powoduje polepszenie właściwości trybologicznych, dodatek sadzy lub grafitu powoduje antystatyczność laminatów. W ostatnich latach pojawiają się coraz częściej laminaty z różnymi dodatkowymi warstwami funkcjonalnymi np. bakelitowe z warstwą papieru dekoracyjnego i melaminy – laminaty dekoracyjne tzw. Unilam, Elektrolam, laminaty szklano-epoksydowe z warstwą miedzi – na obwody drukowane, laminaty szklano-epoksydowe z warstwą grafitową  - jako płyty ślizgowe, laminat bakelitowy z warstwą gumy.
Laminaty są produkowane w postaci płyt, rur, prętów, a także gotowych elementów wytwarzanych w formach.

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (22/23) lipiec/sierpień 2009


Produkcja przemysłowa jest dzisiaj dominująca metodą wytwarzania wszelkich dóbr dostępnych na rynku Swój początek bierze wraz z wprowadzeniem maszyny parowej. Kolejnym krokiem był wynalazek Henryka Forda. Jego koncepcja produkcji seryjnej dała podwaliny współczesnego przemysłu. Konsekwencją jej stosowania jest powszechna dostępność przedmiotów produkowanych i dostarczanych na rynek w ogromnych ilościach.

Marek Suchowiak

Na półkach sklepowych walczą o naszą uwagę doskonałe technicznie, powtarzalne i tanie produkty. Jednakże ceną jaką za to ponosimy jest kompromis wpisany w istotę każdego z przedmiotów wyprodukowanych metodami przemysłowymi. Kompromis polegający na próbie pogodzenia wymagań klienta z ograniczeniami wynikającymi z metod produkcji wielkoseryjnej. Jednym z widocznych efektów tych działań jest ciągłe skracanie „życia” produktu mające miejsce w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Wymiana modeli samochodów ma aktualnie miejsce co 4, 5 lat, pralka czy lodówka jest wymienia w podobnym okresie czasu, telefon komórkowy podlega wymianie co 24 miesiące. Tempo tych zmian nieustannie narasta. W niepamięć odeszły czasy gdzie przedmioty trwały dziesiątki lat, przekazywane niejednokrotnie z pokolenia na pokolenie. W ślad za tymi przemianami niezależnie od tego czy oceniamy je jako pozytywne czy negatywne, podążają metody projektowania. 

Splast-1
Wariantowanie produktu w fazie koncepcji modele cyfrowe Splast-1

Jako firma projektowa zajmująca się wzornictwem przemysłowym uczestniczymy w tym procesie przemian od 1993 roku. Naszą rolą jest określanie cech produktu, które będą bezpośrednio podlegać ocenie przez klienta, a więc – wyglądu zewnętrznego i jego funkcji. Zmiany które nastąpiły w trakcie tych przeszło 20 lat są związane zarówno z metodą prowadzenia projektu, ale przede wszystkim z czasem, jaki jest przeznaczony na projektowanie w procesie wdrażania produktu.
Kluczową kwestią w ramach każdego projektu wzorniczego jest definicja kształtu. Kształt zewnętrzny jest decydującym czynnikiem wpływającym na decyzje o zakupie produktu. Ma również istotny wpływ na wewnętrzną konfigurację produktu i jego konstrukcję. Rolą projektanta jest pogodzenie bardzo sztywnych i rygorystycznych wymagań wynikających z przyjętej technologii wytwarzania z pozytywną oceną klienta. Weryfikacja projektu wzorniczego ma miejsce na sklepowej półce. Kupując odkurzacz nie analizujemy dylematów technologa czy konstruktora, nie interesuje nas gramatura wtrysku czy parametry tworzywa, ważna jest estetyka, funkcja - cechy które trudno opisać językiem matematyki czy geometrii. Jedyną i jak dotąd niezastąpioną formą opisu takich cech jest model.

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (22/23) lipiec/sierpień 2009


Sposób projektowania w programie TurboCAD przedstawimy na przykładzie wykonania pamięci USB (PenDrive)

Wiktor Mielczarek

Pierwszym detalem jest prostopadłościan. Do narysowania wykorzystamy jedno z  poleceń wstawiania obiektów bryłowych Kostka, a do zaokrąglenia krawędzi polecenie Zaokrąglij krawędzie (rys. 1)
Do dalszej obróbki detalu także wykorzystamy polecenie Zaokrąglij krawędzie, uwzględniające także możliwość określania różnych promieni zaokrąglenia (rys. 2).

Rys1 Rys2 Rys3 Rys4



Kolejne polecenie Zetnij krawędzie pozwala nadać właściwy kształt obudowie. Czerwone znaczniki oznaczają wybrane krawędzie do łagodnego zaokrąglenia (rys. 3):
Wstępny efekt projektu widoczny jest w trybie renderingu. Wykorzystany został (na razie) domyślny materiał i oświetlenie (rys. 4):.
Należy teraz wykonać operację pozwalającą uzyskać kształt obudowy o określonej grubości ścianek.


cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (22/23) lipiec/sierpień 2009


Kontynuując, rozpoczęty w poprzednim odcinku cyklu, temat, związany z definicją krzywej opisanej dowolnym równaniem, proponuję rozważenie metody, która jest nie tylko automatyczna, ale także w pełni parametryczna.

Andrzej Wełyczko

Niech po raz kolejny będzie to ewolwenta, której konstrukcję rozpoczniemy od modelu pokazanego na Rys.1. Na tym początkowym etapie w modelu mamy zdefiniowane:

  • Parametry:

-R – promień okręgu Circle.1,
-Liczba punktów – parametr typu całkowitego,
-Krok – parametr typu rzeczywistego,

  • Prawa zmienności: Law-X i Law-Y,
  • Elementy geometryczne podzielone na dwa zestawy:

-Geometrical Set.1: Punkt Środek koła oraz okrąg Circle.1,
-MojePunkty: punkty Point.1... Point.4.
Rys1_sPunkty zestawu MojePunkty mogą być zupełnie dowolne, bo celem tej metody jest automatyczne generowanie N punktów ewolwenty (N = Liczba Punktów) o współrzędnych obliczonych dla praw zmienności Law-X i Law-Y, i argumentów wyznaczonych na podstawie wartości parametru Krok. Realizacja tej metody polega na zastosowaniu dwóch nowych, nieopisanych wcześniej obiektów: List (środowisko Knowledge Advisor) oraz Knowledge Pattern (środowisko Product Knowledge Template). Lista (List), jak sugeruje nazwa, może być zastosowana do zarządzania listami obiektów geometrycznych lub parametrów i dlatego wprost idealnie nadaje się do zarządzania listą punktów ewolwenty, których wstępna definicja znajduje się w zestawie MojePunkty. Knowledge Pattern to obiekt, który umożliwia automatyczne generowanie sekwencji elementów geometrycznych typu Datum (punkty, linie, okręgi, krzywe powierzchnie lub płaszczyzny) albo wstawianie szablonów konstrukcyjnych typu User Feature, których liczba jest kontrolowana przez parametr użytkownika. Obiekt ten nadaje się wprost idealnie na potrzeby tego przykładu, w którym parametr Liczba punktów określa deklarowaną przez konstruktora liczbę punktów ewolwenty. Idea działania Knowledge Pattern jest bardzo podobna do Reaction – zmiana, którą może być zmiana wartości parametru Liczba punktów uruchamia (zazwyczaj w pętli) procedurę generowania obiektów typu Datum (tu zestaw nowych punktów ewolwenty).

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (22/23) lipiec/sierpień 2009