Morskie klimaty i krzyki mew nieodłącznie kojarzą się z miastami portowymi. Dźwięki syren i portowe dźwigi. Wdychamy zapach słonej wody, a może odczuwamy go tylko naszą wyobraźnią? Chyba wystarczy wspiąć się na wieżę katedry w Szczecinie czy Hamburgu i zaraz ujrzymy błękitny morski horyzont. Porty te leżą nad morzem, nieprawdaż?

Ryszard Rubinowicz

Rozwiązując quiz z okazji święta śledzia wpisujemy, że tak, leżą nad morzem. Nieco rozbawieni banalnym pytaniem. No bo gdzież ma leżeć Szczecin czy Hamburg, skoro wpływają tam duże statki? No i ten zapach morza albo pocztówka z mewą leżąca od wieków w szufladzie, ze słonecznym napisem „Pozdrowienia ze Szczecina”. Nie mamy żadnych wątpliwości. Pewni nagrody za trafną odpowiedź oczekujemy na fanta od producenta śledziowych specjałów. Ale Szczecin i Hamburg nie leżą nad morzem, a nawet całkiem daleko od niego. Ze Szczecina nad morską plażę musimy jechać ponad 80 km, a z Hamburga jeszcze dalej. Niestety darmowego słoiczka śledzików nie będzie. A szkoda, bo cóż milszego niż darmowy kąsek. Chociaż jednak miasta te nie leżą nad morzem, są z nim organicznie związane. Zróbmy mały rekonesans po portowym Hamburgu i okolicach. Hamburg Hafen to miasto w mieście. Kompleks portowy położony na obszarze ponad 70 km² pociętym odnogami Elby, kończącej swój bieg 110 km dalej ujściem do Morza Północnego. To obszar wolnocłowy leżący poza granicami celnymi Unii Europejskiej. Stąd zarówno ludzie jak i towary podlegają kontroli celnej. Za dzień ,,narodzin” portu uznaje się 7 maja 1189 r., gdy cesarz Fryderyk I Barbarossa wydał dekret gwarantujący portowi bezcłowy handel morski. To również początek dobrobytu i niezależności Hamburga jako miasta. Niedługo po tym cesarz będący wtedy przywódcą świata chrześcijańskiego wyrusza na czele III krucjaty, by odbić Jerozolimę z rąk Saladyna. Ginie tonąc podczas kąpieli w rzece Salef. Jedna z najsilniejszych armii średniowiecznych, po wielu sukcesach nagle pozostaje bez charyzmatycznego przywódcy i idzie w rozsypkę. W tym czasie Hamburg już rozpoczyna pracę nad swoją przyszłą materialną pozycją. Dziś najpiękniejszy rejon portu to zabytkowy XIX w. Speicherstadt - kompleks magazynów wybudowanych w jednolitym neogotyckim stylu. Do każdego magazynu jest dostęp kanałem wodnym. Miłośnicy ceglanej, monumentalnej architektury odnajdą tu niepowtarzalne widoki i atmosferę. Magazyny, niegdyś wykorzystywane do przechowywania towarów kolonialnych, dziś mieszczą galerie, muzea, biura, apartamenty ale i w części nadal magazyny. Klimat nostalgii ustępuje szybko pod naporem informacji, statystyk i panoramy nowych rejonów portu, w których dominującą rolę odgrywają terminale kontenerowe.


cały artykuł dostępny jest w wydaniu 7/8 (22/23) lipiec/sierpień 2009

Czytaj także:

Konstruktor to brzmi dumnie

Technika tysiąca mil

PZL–230 Skorpion

Alternatywa dla turbosprężarki? Historia doładowania dynamicznego Wibu; cz. 1