19 kwietnia 2024


Zadaniem nowej Dyrektywy Maszynowej (EC  2006/42)  jest ujednolicenie zasad obowiązujących na wspólnym rynku europejskim oraz podsumowanie dotychczasowych doświadczeń różnych organizacji normalizacyjnych. Główną różnicą w stosunku do poprzedniej dyrektywy jest poszerzenie jej zakresu o komponenty bezpieczeństwa (Fot. 1) tzn. elementy specjalnie zaprojektowane, wyprodukowane oraz dostarczone dla zapewnienia określonych funkcji bezpieczeństwa, mających wyeliminować zagrożenie życia lub zdrowia w przypadku uszkodzenia lub niesprawności maszyny.

Corrado Tamiozzo, Cezary Pacholik

Ponieważ producent każdego urządzenia przemysłowego jest zobowiązany do zapewnienia jego zgodności z wymogami Dyrektywy Maszynowej oraz norm zharmonizowanych, niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie oraz ewentualne objaśnienie zagadnień związanych z określaniem kategorii bezpieczeństwa (B, 1, 2, 3 lub 4) oraz poziomu bezpieczeństwa PL (a, b, c, d lub e).
Kategorie norm bezpieczeństwa
Dla maszyn oraz urządzeń wyróżnia się trzy kategorie norm bezpieczeństwa:

  • typ A, określający ogólne zasady oraz wytyczne do projektów wszystkich maszyn;
  • typ B, zajmujący się jednym lub więcej aspektem bezpieczeństwa dla szerokiego zakresu maszyn;
  • typ C, zajmujący się ściśle określoną kategorią maszyn.
  • Typ A zawiera normę EN ISO 12100, określającą ogólny zarys oraz zasady projektowania bezpiecznych maszyn, oraz EN ISO 14121, przedstawiającą metody oceny ryzyka i identyfikacji zagrożeń.
  • Typ B zawiera normy EN ISO 13849 oraz IEC 62061, przeznaczone do redukcji ryzyka oraz zagrożeń towarzyszących użytkowaniu maszyn.

Norma EN ISO 13849 (zastępująca normę EN 954 od 01.01.2012r.) stosowana jest do projektowania części układów sterowania związanych z bezpieczeństwem maszyn dla różnych technologii (układy mechaniczne, pneumatyczne oraz hydrauliczne), natomiast norma IEC 62061 odnosi się wyłącznie do systemów elektrycznych.
Typ C zawiera między innymi normę EN 574, związaną z dwuręcznymi elementami bezpieczeństwa.

safe

Jeżeli dla określonej maszyny występują normy typu C, producent może osiągnąć domniemanie zgodności z Dyrektywą Maszynową poprzez bezpośrednie wdrożenie przedstawionych w normach rozwiązań.
Jeżeli normy typu C nie występują, należy wdrożyć procedurę redukcji zagrożeń opisanych w normach zharmonizowanych typu A i B.

cały artykuł dostępny jest w wydaniu 3 (54) marzec 2012