19 kwietnia 2024

 

CycloRotor

Historia lotnictwa jest pasjonująca. W dziejach techniki odnajdujemy wielkich i często niezwykle odważnych wizjonerów, z których wielu, dążąc do spełnienia marzeń o lataniu, szukało inspiracji w przyrodzie. Mityczni Dedal i Ikar, wykorzystujący skrzydła podobne do ptasich, przeszli z legend i literatury do świata realnego – znaleźli licznych następców. Dziś takie niejednokrotnie bardzo efektowne, ale raczej bezużyteczne projekty możemy oglądać jedynie na starych rycinach, fotografiach i archiwalnych nagraniach.

Ryszard Romanowski

Budowano maszyny naśladujące ptaki i urządzenia podobne do śmigieł. Pragnieniem wielu była możliwość latania podobna do niektórych ptaków i owadów: z pionowym startem i nieruchomym zawisem w powietrzu. Maszyna taka, wykorzystująca coś w rodzaju wirnika, opisana jest w chińskiej księdze Pao Phu Tau z IV wieku n.e. Najsłynniejszy w Europie jest szkic Leonarda da Vinci z maszyną o wirniku przypominającym śrubę. Zainspirował on kilku osiemnastowiecznych konstruktorów, z których najbardziej znany był inż. sir George Cayley, który już w 1796 roku rozważał teoretyczne zasady lotu pionowego. Być może pokusiłby się o budowę prototypu, gdyby dysponował czymś lżejszym i efektywniejszym niż ówczesne maszyny parowe. Wiedział, że siła mięśni przenoszona przez przekładnię rowerową nie wystarczy. W roku 1863 francuski wynalazca Gustave de Ponton d’Amecourt wymyślił nazwę helikopter – łącząc greckie słowa ἕλιξ (helix – spirala, helisa) i πτερóν (pteron –skrzydło, pióro) – na oznaczenie maszyny pionowego startu.

wirniki cyklokptera
Motoryka wirnika cyklokoptera (Rys. Carl Runco)

 

Cały artykuł dostępny jest w wydaniu płatnym 3/4 (174/175) Marzec/Kwiecień 2022

Jak zakupić