Obrabiarki specjalne charakteryzują się pewnymi specyficznymi cechami. Ich projektanci powinni być biegli nie tylko w tworzeniu dokumentacji konstrukcyjnej, ale też powinni mieć umiejętność opracowywania technologii. Dobrze opracowana technologia dla obróbki przedmiotu (detalu) w obrabiarce zespołowej ma bowiem wpływ na budowę takiej obrabiarki, na jej wielkość, liczbę jednostek obróbczych, ale też na wydajność i jakość wykonywanego na tej obrabiarce detalu.
Aleksander Łukomski
Dużą wydajność obróbki w obrabiarkach zespołowych otrzymuje się poprzez zapewnienie ciągłości ruchu i odpowiednią organizację pracy, prowadzącą do skrócenia czasów maszynowych i pomocniczych. Obróbka wielostronna i wielonarzędziowa, w połączeniu z rytmiczną pracą, znacząco zwiększa wydajność tych obrabiarek, w porównaniu do obrabiarek konwencjonalnych. Wymienione zalety uwzględnia się już na etapie założeń i analiz. W celu skrócenia czasów obróbki w obrabiarkach zespołowych stosowane są odpowiednie rozwiązania konstrukcyjne. Przykładowo do wykonania kilku otworów stosuje się obróbkę wielowrzecionową w jednym zabiegu, zamiast obróbki kolejnej, jak w tradycyjnych obrabiarkach. Inną możliwość zwiększenia wydajności stwarza jednoczesna obróbka wielostronna, zamiast obróbki kolejno każdej strony. Jeżeli jest do wykonania różnorodna obróbka, jak np. otworów, ich wiercenie, rozwiercanie zgrubne i rozwiercanie wykańczające, to zamiast trzech obrabiarek konwencjonalnych lub wymiany narzędzi i zmiany parametrów w jednej obrabiarce, stosuje się obróbkę wielowrzecionową, z zastosowaniem stołu obrotowego. Dla skrócenia czasu zabiegu często rozdziela się go i wykonuje na jednej obrabiarce wielowrzecionowej ze stołem obrotowo-podziałowym, np. przy wierceniu długich otworów w kilku zabiegach na kolejnych trzech jednostkach obróbczych obrabiarki zespołowej. Skrócenie czasu obróbki otrzymuje się też poprzez zorganizowanie wymiany narzędzi podczas przerw śniadaniowych lub pomiędzy zmianami. W tym celu należy tak dobrać narzędzia i parametry skrawania, aby trwałość wszystkich ostrzy była zbliżona lub najlepiej taka sama. Wysoką wydajność osiąga się przez zgrupowanie obróbki, czyli przez obróbkę wielonarzędziową i wielostronną. Czasy pomocnicze skraca się przez przyspieszenie ruchów jałowych narzędzi i zespołów pomocniczych. Skrócenie czasów pomocniczych osiąga się też przez scentralizowanie elementów obsługi i zastosowanie automatycznego sterowania obrabiarką. Powyżej wymienione zabiegi konstrukcyjne, technologiczne i organizacyjne doprowadziły do powstania wysokowydajnych obrabiarek zespołowych, zastępujących dużą liczbę obrabiarek ogólnego przeznaczenia i operatorów maszyn, oraz do dużych oszczędności w powierzchni produkcyjnej.
Cały artykuł dostępny jest w wydaniu płatnym 5/6 (200/201) maj/czerwiec 2024
