23 kwietnia 2024

Dokonaliśmy również analizy wymiarów geometrycznych rdzenia zużytego. Wyniki tej analizy posłużyły zarówno programiście frezarki CNC do prawidłowego podziału elektrod (powierzchnie zamknięcia pasowane indywidualnie), jak również opertorom drążarek drutowej i wgłębnej do uzyskania finalnego wymiaru detalu gwarantującego jego prawidłową współpracę w złożeniu formy. Z naszego doświadczenia wynika, iż metoda porównywania wymiarów części zużytej (pomiary w miejscach nadających się do pomiaru) i wykonywanej jako zamiennik, stanowi kluczowy czynnik zmniejszający ilość prób i ograniczający w znaczny sposób proces pasowania części w złożeniu formy. Końcowe operacje technologiczne wykonaliśmy na drążarce drutowej. W ten sposób uzyskano końcowe wymiary otworów prowadzących wypychaczy.
Montaż wkładki na stanowisku ślusarskim wykazał prawidłowe pasowanie nowego elementu formy. Testy na wtryskarce potwierdziły zgodność jakościową elementu plastikowego.
W dalszej części artykułu przedstawimy kilka innych ciekawych przypadków trudnych części do form wtryskowych wykonanych w warsztacie DGS Polska. Wyzwaniem są tu małe gabaryty detali. Jako konsekwencja skali wielkości pojawiające się trudności związane są z cienkimi ściankami geometrii, zarówno elektrod, jak i części form. Jako przykład niech posłuży rdzeń formy filtra woskowiny omówiony poniżej.

rys7
rys7 2
Rys. 7

Materiałem wyjściowym (przygotówką) był w tym przypadku standardowy wypychacz obcięty i szlifowany na wymiar długościowy wymagany w złożeniu formy wtryskowej. Modyfikację kształtu w górnej części rdzenia wykonaliśmy zgodnie z wymaganiami. Trudności wykonawcze, nadające temu zadaniu status „trudne” wiążą się z wykonaniem wypustów cylindrycznych na czołowej płaszczyźnie rdzenia (Rys. 7). Wyzwaniem jest tu, oprócz gabarytów, również sama konstrukcja elektrody oraz jej wykonanie. „Smaczku” dodają tutaj promienie znajdujące się u podstawy wypustów cylindrycznych rdzenia.

rys8 2
Rys. 8

Na zdjęciu (Rys. 8) przedstawiono elektrody wielokrotne wykorzystane do drążenia wgłębnego.
Element gotowy do wykorzystania w formie wtryskowej przedstawiono na następnej fotografii (Rys. 9).

rys9
Rys. 9

Kolejny ciekawy i trudny element również zasługuje na uwagę, jeśli chodzi o wyzwanie technologiczne dla zespołu narzędziowni. Prosty z pozoru element przedstawiony na rysunku nie wygląda na kłopotliwy, jeśli myślimy nad sposobem jego wykonania. Dzieje się tak do momentu zwrócenia uwagi na jego wymiary (Rys. 10). Oczywistym problemem wykonawczym są tutaj rowki formujące siateczkę w gotowym elemencie plastikowym.

rys10
rys10 2
Rys. 10

Ustaliliśmy, iż rowki wykonane będą poprzez drążenie wgłębne. Wyzwaniem dla frezerów było w tym przypadku wykonanie elektrody, dla operatorów drążarek wgłębnych – umiejętne zaś jej wykorzystanie. Jak w poprzednim przypadku materiałem wyjściowym był wypychacz standardowy, ucięty i szlifowany na wymiar długościowy.  
Elektroda zapewniająca minimalną dopuszczalną szczelinę iskrową (ustalono szczelinę iskrową 0,01 mm) wykonana na potrzeby drążenia wgłębnego ma uzyskane w procesie frezowania wypusty szerokości 0,05 mm. Uzyskanie frezowanej ścianki grubości równej połowie grubości włosa ludzkiego nie jest zadaniem łatwym. Nie jest również możliwe bez wykorzystania doświadczenia oraz sprzętu najwyższej jakości. Nie bez znaczenia są tu również możliwości obrabiarki (40.000 obr./min na wrzecionie frezarki), jej sztywność, powtarzalność pozycjonowania, brak luzów zwrotnych.

rys11
Rys. 11

Na zdjęciach przedstawiono grafitową elektrodę o szerokości wypustów 0,05 mm (Rys. 11) oraz rdzeń po drążeniu wgłębnym wykorzystującym tę elektrodę (Rys. 12).

rys12
Rys. 12

Uwaga! Na koniec dla odważnych proponujemy konkurs.
Idąc dalej tropem coraz mniejszych części form wtryskowych zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie na najbardziej kreatywny pomysł wykonania poniżej przedstawionego elementu. Jest to rdzeń formujący o geometrii, która, jak w przykładach powyżej, pozornie nie przeraża swoim stopniem skomplikowania.
Rdzeń do formy o 84 wypustach w kształcie i rozmiarze przedstawionym na załączonych rysunkach (Rys. 13, 14, 15). Jako materiał wyjściowy zakładamy standardowy wypychacz cylindryczny firmy Hasco hartowany na wskroś (grupa elementów z rodziny „Z” katalogu Hasco) ucięty i szlifowany na długość całkowitą wraz z modyfikacją kształtu łba, ścięcia na średnicy 4 mm oraz kształtu zewnętrznego.

rys13-copy
Rys. 13

rys14
Rys. 14

rys15-copy
Rys. 15

Zadanie polega na opisaniu ciągu technologicznego (dalszych kroków), niezbędnego do wykonania rdzenia na gotowo wraz z opisem czynności kontrolnych, obróbki cieplnej, użytego oprzyrządowania oraz sposobu ich przeprowadzenia lub wykorzystania. Aby ułatwić zadanie i zachęcić do eksperymentów (zastosowania rozwiązań niekonwencjonalnych i kreatywnych) spełniamy marzenie każdego narzędziowca – do wykonania zadania można wykorzystać środki techniczne bez ograniczeń dostępne obecnie na rynku narzędziowym i obrabiarkowym. Jedyne ograniczenie wynika z funkcjonalności części w złożeniu. Należy pamiętać i zapewnić, iż szczyty wypustów będą odpowiednio współpracować z matrycą formy – jest to płaszczyzna zamknięcia w formie, więc niedopuszczalny jest tutaj luz powyżej 0,005 mm pomiędzy rdzeniem i matrycą. Bardzo mile widziane będą również załączone szkice (mogą być wykonane odręcznie i wysłane w formie zdjęcia) obrazujące idee pomysłu wykonania rdzenia. Wśród uczestników konkursu komisja wyłoniona ze składu zespołu narzędziowni DGS Polska wybierze trzy najlepsze jej zdaniem rozwiązania. Dla zwycięzców przewidziano atrakcyjne nagrody rzeczowe przydatne każdemu narzędziowcowi.
Propozycje rozwiązań proszę kierować e-mailem pod adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Na propozycje czekamy do dnia 18 grudnia 2015 r.
Dla podpowiedzi dodać należy, że w tym przypadku wykorzystano technologie konwencjonalne, ale… diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. Powodzenia.

Andrzej Stodolski
Toolshop Manager, DGS Polska


artykuł pochodzi z wydania 9 (96) wrzesień 2015