25 kwietnia 2024


Karabin wyborowy Alex-762 został zaprojektowany jako broń powtarzalna z czterotaktowym zamkiem suwliwo-obrotowym, wykonana w układzie bezkolbowym.
Podstawowym elementem broni jest ciężka lufa z precyzyjnie wykonanym przewodem wewnętrznym i gwintem. Duża masa sprzyja stabilizacji jej drgań spowodowanych przemieszczającym się pociskiem. _Karabiny_z_Tarnowa_17-2_sNa zewnętrznej powierzchni lufy nacięto podłużne rowki zmniejszające ciężar lufy, poprawiające jej sztywność i zwiększające powierzchnię wymiany ciepła. Dla zagwarantowania wysokiej celności karabinu zastosowano lufę samonośną, mocowaną rozłącznie w jednym miejscu z korpusem, bez styku z innymi zespołami broni (eliminacja dodatkowych naprężeń). Lufa wraz z tuleją ryglową stanowią zespół wymienny, osadzony w komorze zamkowej karabinu (korpus). Komora zamkowa karabinu jest wykonana ze stopu aluminium, stanowi ona szkielet konstrukcyjny do którego zamocowano pozostałe elementy broni, spełnia również rolę kolby. W przedniej części komory zamkowej znajdują się występy pod mocowanie łoża. Środkowa część posiada gniazdo magazynka oraz otwór wyrzutnika. celowniki_mechaniczne_sTylna część komory zamkowej umożliwia wprowadzenie zamka, zamocowanie tylnej podpory i poduszki policzkowej. Jest ona zamknięta odchylaną stopką amortyzacyjną kolby, co umożliwia szybki dostęp do zamka. Z lewej strony karabinu w pobliżu stopki zamocowana jest wysuwana poduszka policzkowa. Skrzydełko bezpiecznika, tak samo jak we wcześniejszym modelu, znajduje się po prawej stronie komory zamkowej i obsługiwane jest palcem wskazującym dłoni znajdującej się na chwycie.
Dużą sztywność układu ryglującego zapewnia zastosowanie ryglowania obrotowego z oporami ryglowymi znajdującymi się w pobliżu wlotu lufy. Krótki, zwarty zamek suwliwo-obrotowy o trzech ryglach i maksymalnym kącie otwarcia około 60° wyposażony jest w iglicę o małej masie, poruszaną silną sprężyną uderzeniową. Rzeczywisty ruch iglicy wynosi 5 mm i jest ona napinana przez obrót rękojeści zamka w górę. Podczas ryglowania następuje zwolnienie iglicy z krzywki zamka oraz zaskoczenie zęba iglicy na zaczep spustowy. Urządzenie spustowe zostało połączone z językiem spustowym z pomocą szyny. W karabinie zastosowano język spustowy dźwigniowy, z regulacją siły nacisku w zakresie 9-25 N.
_Karabiny_z_Tarnowa_25_sW celu uzyskania maksymalnej precyzji prowadzonego ognia, karabin został wyposażony w dwójnóg i regulowaną podporę tylną. Dwójnóg jest elementem łoża i posiada regulację wysokości oraz regulację przesuwu wzdłużnego. Podczas transportu (lub prowadzenia ognia z pozycji niestabilnych) składa się go do przodu lub odłącza. Tylna podpora zmniejsza obciążenie strzelca w przypadku prowadzenia ognia z pozycji leżącej oraz ułatwia precyzyjne naprowadzanie karabinu na cel w płaszczyźnie pionowej. Można ją szybko złożyć do położenia poziomego poprzez obrót o 90° do przodu.
W górnej części komory zamkowej zamocowano wspornik z uniwersalną szyną celowniczą zgodną ze standardem MIL-STD 1913. Aluminiowe łoże karabinu posiada występ, do którego zamocowano chwyt pistoletowy umożliwiający jednoznaczne, pewne ułożenie dłoni strzelca na chwycie oraz nakładkę z tworzywa, ułatwiającą podtrzymywanie broni w czasie prowadzenia ognia._Karabiny_z_Tarnowa_20-2_s
W karabinie zastosowano wymienny, dwurzędowy magazynek pudełkowy o pojemności 10 nabojów, umieszczony pionowo za chwytem pistoletowym. Broń wyposażona jest w bezpiecznik zewnętrzny zabezpieczający przed strzałem przypadkowym i bezpiecznik wewnętrzny, zabezpieczający przed oddaniem strzału przy niepełnym zaryglowaniu zamka. Dla zmniejszenia siły odrzutu działającej na strzelca oraz płomienia wylotowego lufa karabinu jest zakończona wielofunkcyjnym urządzeniem wylotowym.

Młodszy, większy brat
Na początku 2008 roku w OBR SM Tarnów zostało zakończone projektowanie nowej broni, zasilanej amunicją 8,6 mm x 70. Młodszy, choć nieco większy, cięższy i silniejszy brat Bora – Alex-338 – nieznacznie różni się od swojego poprzednika. _Karabiny_z_Tarnowa_24_sMa nieco inny, niższy wspornik pod szynę montażową (choć idea osadzenia celownika jak najniżej w stosunku do osi broni jest słuszna, to jednak aby wygodnie celować z optyki osadzonej na broni bezkolbowej trzeba stosować bardzo wysokie i stosunkowo rzadko spotykane obejmy montażowe, przez co wszystko wraca w zasadzie do stanu pierwotnego i zysk z obniżenia szyny jest nieznaczny, o ile w ogóle występuje), inny kształt łoża zintegrowanego z osłoną spustu, odmienne gniazdo magazynka, inny magazynek, a także znacznie większy stożek lufy w części wlotowej. Reszta pozostała niemal bez zmian. Podstawowym zespołem broni jest ciężka 660-mm lufa o katalogowej żywotności rzędu 10 tysięcy strzałów, produkowana przez niemiecką firmę Lothar Walther. W celu zmniejszenia odrzutu (o około 50%) na lufie montowany jest hamulec wylotowy, który może być zastąpiony tłumikiem dźwięku.

Układ bezkolbowy
Konstruktorem wszystkich powstałych w OBR SM w Tarnowie karabinów wyborowych jest Aleksander Leżucha. Wszystkie modele łączy również układ konstrukcyjny – są to karabiny powtarzalne zbudowanymi w układzie bezkolbowym. Bezkolbowce charakteryzują się przesunięciem chwytu pistoletowego i mechanizmu spustowego przed komorę nabojową i magazynek. Powoduje to eliminację tradycyjnej kolby, której funkcje przejmuje komora zamkowa zakończona stopką. Takie rozwiązanie pozwala na uzyskanie zwartej broni, która, przy zachowaniu jak najdłuższej lufy, ma jak najmniejszą długość całkowitą. Układ bezkolbowy pozwala na zminimalizowanie podrzutu broni podczas strzelania, co ma dobry wpływ na celność. Środek ciężkości bezkolbowca znajduje się najczęściej w okolicy chwytu pistoletowego, dzięki czemu manewrowanie taką bronią jest ułatwione.
Podstawową zasadą przy projektowaniu tarnowskich karabinów było zapewnienie właściwej ergonomii, osiągnięcie bardzo dobrych parametrów balistycznych układu miotającego przy zachowaniu prostoty konstrukcji, zminimalizowane liczby części składowych oraz osiągnięcie wysokiej niezawodności działania.

.338 Lapua Magnum
Warto napisać tutaj kilka zdań o nowym rodzaju amunicji, który zaczyna zdobywać coraz większą popularność w broni wyborowej. Pod koniec lat 1980., w czasie, gdy w Polsce rozgrywały się wydarzenia przełomowe ze względów politycznych, społecznych i gospodarczych, w niezbyt odległej Finlandii, konstruktorzy z zakładów Lapua, zaprezentowali nowy nabój, optymalizowany do strzelania na bardzo dalekich dystansach – .338 Lapua Magnum (8,6 mm x 70). _Karabiny_z_Tarnowa_19_sAmunicja powstała w wyniku poszukiwania naboju o jak największym zasięgu i sile rażenia, przy zachowaniu możliwie jak najlepszej celności, a jednocześnie zachowania jak najmniejszej masy broni, przy rozsądnym zużyciu przewodu lufy. Finom udało się połączyć wszystkie te cechy i stworzyć nabój do strzelania na bardzo dalekich dystansach, do 1500 metrów, porównywalnych z wielkokalibrowymi karabinami wyborowymi kalibru 12,7 mm, a jednocześnie uzyskujący znacznie lepszą celność na tak ekstremalnych odległościach. Średnio pocisk 8,6-mm opuszcza lufę karabinu z prędkością wylotową 900 m/s, czyli około 100 m/s większą niż 7,62 mm x 51 NATO, mając od niego niemal dwa razy większą energię wylotową (około 4 800 J). Wojsko poznało się na zaletach nowego naboju i od końca lat 1990. można zaobserwować proces przyjmowania do uzbrojenia broni kalibru .338 LM, co więcej, w niektórych państwach nie jest ona jedynie uzupełnieniem konstrukcji nabojem 7,62 mm NATO, ale całkowicie je zastąpiła. Wynika to głównie z chęci uzyskania przewagi – zarówno w zasięgu, jak i siły rażenia – nad potencjalnym przeciwnikiem, który wykorzystuje typową amunicję karabinową (7,62 mm x 54R czy 7,62 mm x 51). Do tego celu niezbyt nadają się 12,7-mm wielkokalibrowe karabiny wyborowe, przeznaczone raczej do niszczenia sprzętu technicznego, a nie precyzyjnego eliminowania niewielkich celów na dużych odległościach.