18 kwietnia 2024


We wrześniu 1987 roku podpisano z FIATem kontrakt licencyjny na nowy model samochodu małolitrażowego, który później nosił nazwę handlową Cinquecento. Wstępna dokumentacja konstrukcyjna nowego samochodu dostarczana była do OBR SM BOSMAL, gdzie analizowano ją  i adaptowano do polskich warunków. Podobnie jak w przypadku modelu PF 126 Bis znaczna liczba podzespołów do nowego samochodu została skonstruowana w Polsce. W wyniku tych działań istotnie zmniejszone zostały koszty zakupu licencji.

Andrzej Zieliński

W Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Samochodów Małolitrażowych powstała także ciekawa koncepcja przyszłościowego postlicencyjnego rozwoju samochodu X1/79. W koncepcji tej przewidziano opracowanie szeregu wersji pochodnych mogących makieta-3_szaspokoić potrzeby licznego grona odbiorców. W skład tej proponowanej rodziny pojazdów wchodziły: minifurgon ze standardowym rozstawem osi, trzydrzwiowy i pięciodrzwiowy hatch-back z wydłużonym rozstawem osi, pięciodrzwiowy notch-back z wydłużonym rozstawem osi, furgon komorowy oraz samochód typu pick-up z wydłużonym rozstawem osi.
makieta_sPierwszym etapem było wykonanie projektów formy zewnętrznej oraz makiet tych pojazdów w skali 1:5. Następnie opracowano konstrukcję samochodu z pięciodrzwiowym nadwoziem typu hatch-back. Głównymi celami do osiągnięcia były – zwiększenie miejsca we wnętrzu dla pasażerów kanapy tylnej oraz powiększenie wymiarów bagażnika. W tym celu zwiększono rozstaw osi o 120 mm, a zwis tylny o dalsze 150 mm. Za drugą parą drzwi bocznych znalazły się małe okienka boczne. Wzmocnieniu uległo zawieszenie tylne, natomiast przednia część pojazdu pozostała niezmieniona. Długość całkowita samochodu wynosiła niemal 3,5 m, a masa własna (wersja z silnikiem czterocylindrowym 903 cm3) wzrosła do 760 kg. Prototyp tego pojazdu wykonano wiosną 1991 roku.

rysunki-4

Cinquecento-furgon_sNastępnym modelem wykorzystującym zespoły samochodu Cinquecento był lekki pojazd dostawczy. Stanowił on kontynuację tradycji i doświadczeń w budowie takich samochodów jak Syrena Bosto i PF 126p Bombel. Prace wstępne nad tym pojazdem, noszącym roboczą nazwę Bombix, rozpoczęto w maju 1991 roku. Przy wydłużeniu rozstawu osi o 500 mm uzyskano długą i płaską podłogę przestrzeni ładunkowej. Mała wysokość zespołu tylnego niezależnego zawieszenia kół pozwoliła na obniżenie poziomu podłogi. Przestrzeń ładunkową wyposażono w kapsułę wykonaną z żywicy wzmocnionej włóknem szklanym. Kapsuła posiadała szerokie drzwi tylne unoszone do góry. Pierwszy prototyp takiego samochodu wykonano w ostatnim kwartale 1992 roku. Cinquecento-truck_sKonstrukcja nośna dawała możliwość zabudowy innych rodzajów nadwozi. Tę cechę wykorzystano do wykonania samochodu dostawczego z otwartą przestrzenią ładunkową. Burty boczne oraz klapę tylną wykonano z blachy ocynkowanej. Długość przestrzeni ładunkowej wynosiła 1775 mm, a jej wznios nad poziomem jezdni 530 mm. Ładowność pojazdu to 2 osoby w kabinie oraz 400 kg ładunku.

Dla modelu Cinquecento opracowano również rozwiązanie mechanizmu sterowania pojazdem przeznaczone dla osób z dysfunkcją kończyn dolnych. Przystosowanie pojazdu polegało na zamontowaniu w samochodzie seryjnym specjalnego urządzenia do ręcznego sterowania zespołami i funkcjami takimi jak: hamulec zasadniczy, sprzęgło i przyspieszanie. Sterowanie wyżej wymienionymi funkcjami umiejscowiono w zintegrowanym zespole pod nazwą – główna dźwignia sterująca. Zespół ten mocowany był na przedniej części tunelu podłogi. Hamulec zasadniczy uruchomiany był poprzez ruch całej dźwigni do przodu. Istniała możliwość zablokowania dźwigni w położeniu zahamowania. Wyłączanie sprzęgła następowało poprzez ruch głównej dźwigni w dół. Układ wyposażony został dodatkowo w sprężynowy mechanizm wspomagający. Przyspieszanie odbywało się przez ruch obrotowy rączki osadzonej na głównej dźwigni sterującej i zakończonej ergonomicznym uchwytem.
Drugim niezależnym sposobem sterowania „gazem” było przyciąganie do kierownicy pierścieniowego uchwytu umieszczonego pod nią. Rozwiązanie to służyło głównie do jazdy szosowej i poprawia ergonomię prowadzenia pojazdu. Główna dźwignia sterowania hamulcem zasadniczym i sprzęgłem była osłonięta estetycznym pokrowcem i miała możliwość łatwego i szybkiego wyłączania z funkcji, poprzez położenie jej wzdłuż tunelu w pozycji poziomej. Koło kierownicy wyposażone zostało w dodatkowy uchwyt w postaci gałki obrotowej. Wkrótce potem w OBR SM podjęto małoseryjną produkcję specjalnych zespołów sterowania, przeznaczonych do montażu w seryjnych samochodach Cinquecento.