W części drugiej cyklu artykułów o wierceniu głębokich otworów omówimy szczegółowo system jednorurowy (STS – Single Tube System) od strony konstrukcyjnej oraz warunków eksploatacji.
Jacek Szuba
W systemie STS wiertarka pozioma składa się z kilku podstawowych elementów (Rys. 1). Podobnie jak dla pozostałych typów obrabiarek, łoże (1) jest bazowym elementem konstrukcyjnym wiążącym pozostałe komponenty, a technologia jego wykonania oraz zastosowane materiały mają za zadanie jak najlepsze tłumienie drgań, dając odpowiednie warunki wyjściowe dla całego procesu. Należy zwrócić uwagę na fakt, że ze względu na długość obrabianych przedmiotów konieczne jest stosowanie podziału łoża na segmenty, w celu umożliwienia transportu do miejsca docelowego wdrożenia obrabiarki.
Wrzeciono narzędziowe (2) ma za zadanie nadanie odpowiedniej prędkości obrotowej głowicy oraz utrzymywanie zadanego posuwu. Kontrola poziomu obciążenia tego wrzeciona jest dla operatora jedną z metod nadzoru procesu. Wrzeciono przedmiotowe (3) pełni funkcję napędu dla przedmiotu obrabianego.
Głowica ciśnieniowa (4), przez wielu producentów oznaczana jako BOZA (podobnie jak w przypadku skrótu BTA, który jest powszechnie używany do oznaczenia systemu STS, określenie „BOZA” także ma swoje korzenie w działalności stowarzyszenia Boring and Trepanning Association – BOZA: niem. Bohrözuführapparat), spełnia kluczową rolę w systemie STS, uszczelnia układ przedmiot obrabiany-narzędzie, zapewniając utrzymanie ustalonego ciśnienia w otworze. Spełnia także rolę zaworu bezpieczeństwa: po przekroczeniu ustalonego poziomu ciśnienia nastąpi rozszczelnienie układu, co ma uchronić istotne elementy obrabiarki przed zniszczeniem. Główną różnicą konstrukcyjną wyróżniającą system STS spośród pozostałych, pomijając budowę narzędzia, jest zastosowanie głowicy ciśnieniowej, która szczelnie przylegając do czoła przedmiotu obrabianego zapewnia ustalony przepływ CCS do strefy skrawania. Podtrzymki po stronie przedmiotu obrabianego zapewniają utrzymanie sztywności układu. Do niezakłóconej pracy wymagane jest przygotowanie powierzchni podtoczeń na przedmiocie obrabianym. Po stronie tulei wiertarskiej znajduje się tłumik drgań (6). Dopełnieniem całego systemu jest pulpit sterujący (7).
Cały artykuł dostępny jest w wydaniu 1/2 (196/197) Styczeń/Luty 2024
pobierz pdf
