Po niewątpliwym, międzynarodowym sukcesie samochodu Praga Bohema, który opisywaliśmy w grudniowym wydaniu naszego czasopisma, nasi sąsiedzi zza południowej granicy przygotowali kolejną motoryzacyjną sensację. Nowy motocykl z oznaczeniem ZS 800 stanowi powrót do przedwojennych tradycji motocyklowych marki Praga i nawiązuje do słynnego modelu BD 500.
Jacek Zbierski
Jaroslav František Koch zaprojektował motocykl BD 500 dla zakładów motocyklowych Breitfeld-Daněk w 1926 roku. Koch pragnął uczynić model BD 500 motocyklem wytrzymałym i niezawodnym – dostosowanym do standardu ówczesnych dróg. W konstrukcji motocykla zastosował szereg innowacyjnych rozwiązań, w tym jednocylindrowy, czterosuwowy silnik własnej konstrukcji, który wyróżniał się układem rozrządu z wałkiem królewskim i dwoma wałkami rozrządu w głowicy. Było to rozwiązanie wciąż nowe, stosowane prawie wyłącznie w motocyklach wyczynowych (po raz pierwszy w modelu Peugeot 500 M z 1913 roku) i do dzisiaj dość rzadkie. Silnik zabudowano w jednym korpusie razem ze skrzynią biegów i sprzęgłem. 15 KM przy 4 tys. obrotów na minutę pozwalało na rozpędzenie motocykla do prędkości przekraczającej 100 km/h.
Niezawodność i osiągi przyniosły modelowi BD 500 rozgłos, kiedy w 1928 roku Koch przebył na nim trasę Rzym-Praga (1480 km) w 35 godzin i 40 minut. Czechosłowacka armia i policja od razu zainteresowały się jednośladem. Tymczasem w 1929 roku zakłady Breitfeld-Daněk zostały przejęte przez czechosłowackiego producenta samochodów osobowych i ciężarowych – firmę Praga. W zakładach Pragi uruchomiono seryjną produkcję modelu BD 500. W pięciu seriach powstało ok. 1800 egzemplarzy, w tym część w odmianie z wózkiem bocznym. W 1933 roku z powodu szalejącego kryzysu gospodarczego zakończono produkcję motocykla. Obecnie te jednoślady stanowią dumę nielicznych szczęśliwych posiadaczy i ozdobę kolekcji klasyków.
Fascynacja przedwojenną konstrukcją była inspiracją dla Jana Žuži, konstruktora w zespole Pragi, który wpadł na pomysł budowy nowego motocykla nawiązującego do historii marki. W projekcie pomagał mu Radek Šebesta. Tak zaczęła się historia modelu ZS 800.
Cały artykuł dostępny jest w wydaniu płatnym 7/8 (190/191) Lipiec/Sierpień 2023